Berrin ÖZ
Mizah Duygusu Ne Zaman Sağlıksız Olur? Araştırmalar, sizi güldüren şeyin bazen gülünecek bir şey olmadığını gösteriyor.
İyi bir mizah anlayışına sahip olmanın arzu edilen bir nitelik olduğunu söylemeye gerek yok . Aynı zamanda, iyi ya da kötü, kişinin gerçek kişiliğine bir pencere olarak hizmet edebilir.
Psikolog Alberto Dionigi’ye göre, bir kişinin mizah anlayışı, davranış alışkanlıkları, yetenekler ve yeterlilikler, başa çıkma stratejileri ve karakter güçleri gibi kişiliğin çeşitli yönlerini birleştiren çok boyutlu bir yapıdır. Bu, kişinin egosunu manipüle etmek, alay etmek veya savunmak için kullanılabilecek daha karanlık mizah biçimlerini içerir.
Birkaç yeni çalışma, mizahın karanlık göbeğine ve bizi ve sevdiklerimizi nasıl etkileyebileceğine bir bakış sunuyor. Sizin veya çevrenizdeki birinin özellikle sağlıksız bir mizah anlayışına sahip olup olmadığını merak ettiniz mi? İşte, son araştırmalar tarafından önerilen ve bunu anlamanıza yardımcı olabilecek üç gösterge.
Mizah Duygusu Ne Zaman Sağlıksız Olur?
#1. Kendini küçümsemenin bir sonucu olarak düşük benlik saygısı
Günümüz ‘meme kültüründe’ yaşayan hiç kimse, iyi zamanlanmış, kendini küçümseyen bir şakanın ne kadar komik olabileceğine yabancı değildir. Ancak kendi kendini yenilgiye uğratan şakalar, kendi kendine alay etme, kendi zayıf yönleriyle alay etme ve toplumsal kabul görmek için kendi kendisiyle dalga geçme kalıbı, sadece ‘iyi bir spor’ olmaktan çok daha fazlasının göstergesidir.
Western University Canada’dan psikolog Chloe Lau, aşırı derecede kendi kendini alt eden bir mizah tarzının uyumsuz olabileceğini açıklıyor.
“Uyumsuz mizah tarzları, kincilik, yalnızlık , klinik altı psikopati ve Makyavelizm ve ebeveyn reddi gibi olumsuz psikolojik sonuçlarla pozitif olarak ilişkilidir ” diye açıklıyor.
Ona göre, başa çıkma bağlamında, kendini yenen mizah, inkarı ve altta yatan olumsuz duygulardan kaçışı sağlayabilir. Sonunda, sadece kendiniz hakkında kötü hissetmenizi sağlayacaktır.
#2. Kara mizah karanlık bir kişiliğe işaret edebilir
Yakın zamanda yapılan bir araştırma , karanlık kişiliklerin mizah tercihlerini inceledi. Araştırma, iki kategoriye ayrılabilecek sekiz mizah türüne odaklandı:
- Daha hafif mizah tarzları, örneğin eğlence, mizah, saçmalık ve zekâ
- Daha karanlık mizah tarzları, örneğin ironi, hiciv, alaycılık ve sinizm
Çalışma, Makyavelizm ve psikopati konusunda yüksek olan kişilerin ironi ve alaycılık gibi daha karanlık mizah biçimlerine yöneldiğini, narsisizm konusunda yüksek kişilerin ise daha hafif stiller kullandığını ancak kendine hizmet eden bir şekilde (örneğin, kendi önemlerini şişirmek için) kullandığını buldu.
Çalışma korelasyonel olsa da, psikolog Alberto Dionigi, karanlık kişilik özelliklerine sahip kişilerin mizah anlayışlarını aşağıdaki şekillerde kullanabileceğini tahmin ediyor:
- Vicdansız ve göz korkutucu olan Makyavelciler, mizahı başkalarını manipüle etme aracı olarak kullanabilirler.
- Psikopatlar, duygusal işlevsellik ve antisosyal davranışlardaki eksikliklerle karakterize olduklarından, başkalarının durumlarını düşürmek için duygusal olarak düşüncesiz mizahı kullanabilirler.
- Narsistler, başkalarıyla etkileşime girerken kendi itibarlarını iyileştirmenin bir yolu olarak daha olumlu mizah kullanma eğilimindedir.
#3. Şiddeti komik bulmak, ahlaki olarak ayrılmayı gösterir
Şiddet içerikli gösteriler ve oyunlar, popüler medyanın her yerinde yer almakta ve birçok kişi tarafından beğenilmektedir. Ama ya birileri gereksiz vahşet ve kan dökülmesinin kullanımını özellikle komik bulursa?
Yakın zamanda yapılan bir araştırma , yüksek düzeyde ahlaki ayrılma ve duyarsızlaşmaya (ve diğer bazı karanlık özelliklere) sahip olabileceklerini öne sürüyor. Bu, suçluluk veya utanç gibi kendi ahlaksız davranışlarının sonuçlarından kaçınmak için ahlaki standartlarını kapatabilecekleri anlamına gelebilir .
İlginç bir şekilde, aşırı şiddet içeren gösterilerden ve oyunlardan süper kahraman temalarına geçmek bu sorunu çözmeyebilir. Bunun nedeni, kahramanın düşmanı yok ettiği bu sözde toplum yanlısı temaların aslında zararlı olmalarıdır – en azından fiziksel şiddetin kişilerarası bir anlaşmazlığa uygun bir yanıt olduğunu öğrettikleri ölçüde.
Şiddete karşı böyle duyarsızlaştırılmış bir yaklaşım geliştirmekten kaçınmak için, Iowa Üniversitesi’nden psikolog Craig Anderson aşağıdaki önerileri veriyor:
- 5 ila 21 yaş arası çocukların ebeveynleri, çocukları, gerçek dünyadaki şiddet haberleri de dahil olmak üzere her tür medyada gördükleri şiddeti komik ve üzücü bulmazlarsa endişelenmelidir.
- Durum böyleyse, ailenin medya alışkanlıklarının değiştirilmesi gerektiğinin ve ailenin çocuklara prososyal aile değerlerini öğretmek için daha iyi bir iş yapması gerektiğinin bir işaretidir. İlginç bir şekilde, süper kahraman şiddeti, çocukların uygun sosyal değerler, davranışlar ve esenlik duygularını geliştirmelerine de zararlıdır.
Sonuç : Zor durumlarda mizah bulabilme yeteneği, yaşam deneyimlerinin çoğunu kolaylaştırır. Bununla birlikte, insanları (ve kendimizi) kendi kendini yenen veya kişilerarası zararlı mizah kalıpları için alkışladığımızda sorunlar ortaya çıkar.
